कञ्चनपुरका स्थानीय तहको बेरुजु ४६ करोडभन्दा बढी देखिएको छ । महालेखा परीक्षकको ६० औं प्रतिवेदनमा कञ्चनपुरका ९ वटा स्थानीय तहमा आर्थिक वर्ष २०७८र०७९ को बेरुजु ४६ करोड ३३ लाख ८ हजार बेरुजु देखिएको हो ।

सबैभन्दा बढी भीमदत्त नगरपालिकामा बेरुजु देखिएको छ । यहाँ १० करोड १९ लाख ८२ हजार देखिएको छ । यस्तै कृष्णपुर नगरपालिकामा ९ करोड ६५ लाख, पुनर्वासमा ७ करोड २० लाख ८ हजार,बेदकोटमा ४ करोड ९७ लाख ९५ हजार र बेलौरीमा ४ करोड ७६ लाख ४५ हजार बेरुजु देखिएको छ ।

यस्तै लालझाँडी गाउँपालिकामा ३ करोड ७६ लाख ५४ हजार शुक्लाफाँटामा २ करोड ४७ लाख १४ हजार, दोधारा चाँदनीमा २ करोड १२ लाख ७३ हजार देखिएको छ भने सबैभन्दा कम बेलडाँडी गाउँपालिकाको रहेको छ । बेलडाँडीको बेरुजु १ करोड २६ लाख २९ हजार देखिएको छ ।

के हो त बेरुजु ?

‘बेरुजु’ को अर्थ बुझ्न पहिला ‘रुजु’ शब्दको अर्थ बुझ्न आवश्यक छ । रुजु भन्नाले तथ्य प्रमाणित वा पुष्टि गर्ने लेखा परीक्षणको प्रक्रिया हो । विवरणमा देखिएको रकम वा तथ्य वास्तविक हो कि होइन भनेर अन्य प्रमाणहरु पेश गरी पुष्टि गर्ने काम रुजु गर्ने काम हो । यो लेखा परीक्षणको काम पनि हो । रुजुलाई अंग्रेजीमा ‘भेरिफिकेशन’ भनिन्छ । रुजु गर्ने प्रक्रियामा कुनै कारोबार वा रकम परिचालनमा उल्लेख गरिएको विवरण वा तथ्य मिलेमा रुजु ९भेरिफाइ० भएको मानिन्छ । तर, तथ्य नमिले त्यो ‘बेरुजु’ मानिन्छ । त्यस्तै रकम परिचालन कानुनसम्मत नभए पनि त्यो बेरूजु मानिन्छ ।

नेपालको सरकारी तथा सार्वजनिक रकम परिचालनको सन्दर्भमा कुरा गर्ने हो भने बेरुजु भनेको सार्वजनिक आय र व्ययको प्रचलित कानुनी विधि तथा प्रक्रिया पूरा नगर्दा देखिने अनियमित रकम वा तथ्य हो । प्रचलित कानुन बमोजिम रीत नपु¥याई कारोबार गरेको, राख्नुपर्ने लेखा नराखेको, बेमनासिब तरिकाले आर्थिक कारोबार गर्दाको रकमकलमलाई लेखा परीक्षकले ‘बेरुजु’ रकमको रुपमा उल्लेख गर्ने गरिएको छ ।